Fizyoterapi ve Rehabilitasyonda Kanıta Dayalı Uygulama

Ayşe Nur Şahin, Manolya Acar

Özet


Özet

Kanıta dayalı uygulama (KDU), bilimsel kanıtlara dayanan ve belirli bir amacı veya hedefi gerçekleştirmek için kullanılan, hasta beklentilerini ve uzmanlık alanını kapsayan bir yaklaşımdır. Fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında sağlık hizmeti kalitesinin artmasında KDU kullanımın yaygınlaşmasına ihtiyaç bulunmaktadır. Bunun için KDU’nun bilgi, beceri, tutum ve inançlarının mesleki alanda değerlendirilmesi ve analiz sonuçlarının mesleki uygulama sürecini iyileştirmesi önem arz etmektedir. Akademik programlar, KDU temelli fizyoterapi ve rehabilitasyon programlarının desteklemesinde; bilgi, beceri ve mesleki uygulamalardaki rolün geliştirilmesinde destekleyici rol oynamaktadır. Bu programlar, fizyoterapistlerin KDU prensiplerini anlamalarını, güncel bilgilere erişimlerini ve bunları klinik karar verme süreçlerine entegre etmelerini desteklemelidir. Fizyoterapistlerin klinik karar verme yöntem ve uygulamalarında hangi testlerin ve değerlendirme ölçüm araçlarının etkili ve uygun olacağını belirlemek için KDU yaklaşımlarına dayalı güncel literatür araştırmaları ve kapsamlı değerlendirmeler önem taşımaktadır. Bu, daha iyi hasta sonuçlarına ve etkili tedaviye yol açabilir. Bu çalışma, fizyoterapi ve rehabilitasyon alanının, KDU ile arasındaki ilişkisini, eğitim programlarının etkinliğini ve dünya çapındaki fizyoterapistlerin KDU kullanımının değerlendirilmesi ve sonuçlarını incelemektedir. Sonuç olarak fizyoterapistlik mesleğinin KDU kullanımındaki rolünün hasta değerlendirmesinden tedavi bitimine kadar olan süreçte oldukça etkin olması ve tedaviye olumlu katkı sağlaması sebebiyle fizyoterapistlerin diğer sağlık meslek gruplarına kıyasla KDU kullanımında daha etkin olduğu ve akademik seviyenin, ileri eğitim programlarının KDU uygulama becerileri üzerinde daha yüksek etkiye sahip olduğu görülmüştür.

 

Anahtar kelimeler:  Sağlık Bilimleri, Kanıta Dayalı Uygulama, Fizyoterapi, Rehabilitasyon


Tam Metin:

PDF

Referanslar


Alcan, V. (2021). Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Eğitiminde Kanıta Dayalı Uygulama Yaklaşımının Sistematik Olarak Gözden Geçirilmesi. Sağlık Bilimlerinde Eğitim Dergisi, 3(1), 13-23.

AlKetbi, H., Hegazy, F., Alnaqbi, A., Shousha, T. (2021). Evidence-based practice by physiotherapists in UAE: Investigating behavior, attitudes, awareness, knowledge and barriers. PloS one, 16(6), e0253215.

Alshehri, M. A., Alalawi, A., Alhasan, H., ve Stokes, E. (2017). Physiotherapists’ behaviour, attitudes, awareness, knowledge and barriers in relation to evidence-based practice implementation in Saudi Arabia: a cross-sectional study. International journal of evidence-based healthcare, 15(3), 127.

Bajracharya, Shristi, Niraj Singh Tharu, and Doly Bokalial. (2019). Knowledge, attitude and barrier to evidence-based practice among physiotherapists in selected districts of Nepal, 17(2), 215-221.

Bauer, Russell. (2007). M. Evidence‐based practice in psychology: Implications for research and research training. Journal of Clinical Psychology, 63(7), 685-694.

Castellini, G., Corbetta, D., Cecchetto, S., ve Gianola, S. (2020). Twenty-five years after the introduction of Evidence-based Medicine: Knowledge, use, attitudes and barriers among physiotherapists in Italy—A cross-sectional study. BMJ open, 10(6), e037133.

Çakmakkaya, Özlem Serpil. (2012). Bilimsel kanıta ulaşmak: Biyomedikal veri tabanları ile ilgili derleme. Yükseköğretim Dergisi, 2(2), 104-108.

Dao, H. T., Pichaiyongwongdee, S., Sullivan, P. E., Prasertsukdee, S., ve Apinonkul, B. (2018). Are physical therapists in Viet Nam ready to implement evidence-based practice? A survey. BMC medical education, 18(1), 1-9.

DiCenso, Alba, Liz Bayley, and R. Brian Haynes. (2009). Accessing pre-appraised evidence: fine-tuning the 5S model into a 6S model. Evidence-based nursing, 12(4), 99-101.

Fernández-Domínguez, J. C., De Pedro-Gómez, J. E., Jiménez-López, R., Romero-Franco, N., Bays Moneo, A. B., Oliva-Pascual-Vaca, Á., ve Sesé-Abad, A. (2022). Physiotherapists’ Evidence-Based Practice profiles by HS-EBP questionnaire in Spain: A cross-sectional normative study. Plos one, 17(6), e0269460.

Fujimoto, S., Kon, N., Takasugi, J., ve Nakayama, T. (2017). Attitudes, knowledge and behavior of Japanese physical therapists with regard to evidence-based practice and clinical practice guidelines: a cross-sectional mail survey. Journal of Physical Therapy Science, 29(2), 198-208.

Gamze, A. K. A. Y., Tiryaki, E., Kadiroğlu, T., ve Tüfekci, F. G. (2023). Pediatrik Palyatif Bakımda Kanıta Dayalı Uygulamalar: Sistematik Bir Derleme. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(3), 279-287.

Guyatt, G. H., Oxman, A. D., Kunz, R., Vist, G. E., Falck-Ytter, Y., ve Schünemann, H. J. (2008). What is “quality of evidence” and why is it important to clinicians?. Bmj, 336(7651), 995-998.

Guyatt, G. H., Sackett, D. L., Cook, D. J., Guyatt, G., Bass, E., Brill-Edwards, P., ve Wilson, M. (1993). Users' guides to the medical literature: II. How to use an article about therapy or prevention A. Are the results of the study valid?. Jama, 270(21), 2598-2601.

Guyatt, G., Cairns, J., Churchill, D., Cook, D., Haynes, B., Hirsh, J., ve Tugwell, P. (1992). Evidence-based medicine: a new approach to teaching the practice of medicine. Jama, 268(17), 2420-2425.

Hannes, K., Staes, F., Goedhuys, J., ve Aertgeerts, B. (2009). Obstacles to the implementation of evidence-based physiotherapy in practice: a focus group-based study in Belgium (Flanders). Physiotherapy Theory and Practice, 25(7), 476

Hasani, F., MacDermid, J. C., Tang, A., Kho, M., Alghadir, A. H., ve Anwer, S. (2020). Knowledge, attitude and implementation of evidence-based practice among physiotherapists working in the kingdom of Saudi arabia: a cross-sectional survey. In Healthcare (Vol. 8, No. 3, p. 354). MDPI.

Heiwe, S., Kajermo, K. N., Tyni-Lenné, R., Guidetti, S., Samuelsson, M., Andersson, I. L., ve Wengström, Y. (2011). Evidence-based practice: attitudes, knowledge and behaviour among allied health care professionals. International Journal for Quality in Health Care, 23(2), 198-209.

Jette, D. U., Bacon, K., Batty, C., Carlson, M., Ferland, A., Hemingway, R. D., ve Volk, D. (2003). Evidence-based practice: beliefs, attitudes, knowledge, and behaviors of physical therapists. Physical therapy, 83(9), 786-805.

Johnson, Claire. (2008). Highlights of the basic components of evidence-based practice. Journal of Manipulative & Physiological Therapeutics, 31(2), 91-92.

Kaplan, S. L., Tilson, J. K., Levine, D., George, S. Z., Fay, D., Hack, L., ve Wainner, R. (2016). Strategies for using the APTA section on research evidence-based practice curriculum guidelines. Journal of Physical Therapy Education, 30(2), 23-31.

Kara, Mağrifet, and Kamerya Babadağ. (2003). Kanıta dayalı hemşirelik. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 6(3), 96-104.

Ketola E, Kaila M, Kaunonen M, Saaranen T. (2018). Evidence-based practice among Finnish and Dutch health care professionals: a comparative survey. Worldviews Evid Based Nurs, 15(5), 340-348.

Köksalan H, Şenocak M.(2008). Klinik Onkoloji Araştırmalarının Bilimsel Kalitesinin Yargılanmasında Kullanılacak Ölçüt Listesinin Tasarlanması. Türk Onkoloji Dergisi, 23(2), 63-71.

Long, K., McEvoy, M., Lewis, L., Wiles, L., Williams, M., ve Olds, T. (2011). Entry-level evidenced-based practice training in physiotherapy students: Does it change knowledge, attitudes, and behaviours? A longitudinal study. Internet Journal of Allied Health Sciences and Practice, 9(3), 5.

Melnyk, Bernadette Mazurek, and Ellen Fineout-Overholt. (2022). Evidence-based practice in nursing ve healthcare: A guide to best practice. Lippincott Williams & Wilkins.

Moher, D., Jadad, A. R., Nichol, G., Penman, M., Tugwell, P., ve Walsh, S. (1995). Assessing the quality of randomized controlled trials: an annotated bibliography of scales and checklists. Controlled clinical trials, 16(1), 62-73.

Özüdogru, A.,Yinanç B. (2022). Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğrencileri ve Fizyoterapistler Arasında Kanıta Dayalı Uygulamaya Yönelik Bilgi, Tutum ve Engeller (Yüksek lisans tezi). Ulusal Tez Merkezi. (740126).

Palfreyman, Simon, Angela Tod, and Jane Doyle. (2003). Comparing evidence-based practice of nurses and physiotherapists. British journal of nursing, 12(4), 246-253.

Ramírez-Vélez, R., Bagur-Calafat, M. C., Correa-Bautista, J. E., ve Girabent-Farrés, M. (2015). Barriers against incorporating evidence-based practice in physical therapy in Colombia: current state and factors associated. BMC medical education, 15(1), 1-11.

Ross, E. C., ve Anderson, E. Z. (2004). The evolution of a physical therapy research curriculum: integrating evidence-based practice and clinical decision making. Journal of Physical Therapy Education, 18(3), 52-57.

Sackett, D. L., Rosenberg, W. M., Gray, J. M., Haynes, R. B., ve Richardson., vd. (1996). Evidence based medicine: what it is and what it isn't. Bmj, 312(7023), 71-72.

Straus, S. E., Richardson, W. S., Glasziou, P., ve Haynes, R. B. (2005). How to practice and teach EBM. Evidence-Based Medicine Third edition Elservier, 13-29.

Şahin, A. (2023). Sağlık Bilimleri Kanıta Dayalı Uygulama Anketi’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği. (Yüksek lisans tezi) Başkent Üniversitesi,Ankara.

Threlkeld, A. J., ve Paschal, K. A. (2007). Entry-level physical therapist education in the United States of America. Physical Therapy Reviews, 12(2), 156-162.

Upton, P., Scurlock-Evans, L., Stephens, D., ve Upton, D. (2012). The adoption and implementation of evidence-based practice (EBP) among allied health professions. International Journal of Therapy and Rehabilitation, 19(9), 497-503.

Virgilio, Richard F., Ana Luz Chiapa, and Elizabeth A. Palmarozzi. (2007). Evidence-based medicine, part 1. An introduction to creating an answerable question and searching the evidence. Journal of Osteopathic Medicine, 107(8), 295-297.

Yahui, H. C., ve Swaminathan, N. (2017). Knowledge, attitudes, and barriers towards evidence-based practice among physiotherapists in Malaysia. Hong Kong Physiotherapy Journal, 37, 10-18.

Yates, Chad. (2013). Evidence-based practice: The components, history, and process. Counseling Outcome Research and Evaluation, 4(1), 41-54.

Yılmaz, E., ve Çöl, M. (2014). Kanıta dayalı tıp. Journal of Clinical and Analytical Medicine, 5(6), 537-42.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.