Obez Olan ve Olmayan Yetişkin Bireylerde Sezgisel Yeme Davranışının Hedonik Açlık ve Aşırı Besin İsteği İle İlişkisinin Belirlenmesi

Özet

Amaç: Bu çalışma obez olan ve olmayan yetişkin bireylerde sezgisel yeme davranışının, hedonik açlık ve aşırı besin isteği ile ilişkisinin belirlenmesi amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür.

Gereç ve Yöntem: Araştırma, Haziran - Eylül 2019 tarihleri arasında Yalova ili Armutlu ilçesinde yaşayan 18-65 yaş arası, çalışmaya katılmayı kabul eden 211 kadın ve 111 erkek olmak üzere 322 yetişkin birey üzerinde yürütülmüştür. Çalışmaya kronik hastalıkları (diyabet vb.), besin alerjileri olan, iştahı etkileyen ilaç kullanan ve psikiyatrik bozukluğu olan (majör depresyon vb.)  bireyler ile gebe ve emziklilik döneminde olan kadınlar dahil edilmemiştir. Bireylerin kişisel özelliklerini, beslenme alışkanlıklarını ve fiziksel aktivite düzeylerini belirlemek için toplamda 38 sorudan oluşan bir anket formu ile Sezgisel Yeme Ölçeği-2 (SYÖ), Besin Gücü Ölçeği (BGÖ) ve Aşırı Besin İsteği Ölçeği (ABİS) kullanılarak veriler toplanmıştır.  

Bulgular: Kadınların SYÖ, BGÖ ve ABİS ortalama puanları sırasıyla 3.22±0.37, 2.72±0.78, 88.37±36.44 olarak, erkeklerin ise 3.37±0.39, 2.76±0.79, 91.81±36.81 olarak bulunmuştur (SYÖ için p<0.05, BGÖ ve ABİS için p>0.05).  Sezgisel yeme puanları düşük olan bireylerin hedonik dürtülerinin daha fazla olduğu saptanmıştır (p<0.05). Bireylerin Beden Kütle İndeksi (BKİ) Grupları; SYÖ, BGÖ ve ABİS toplam puanları ile pozitif ilişkili bulunmuştur (p<0.05).

Sonuç: Bu çalışma, sezgisel yeme davranışının, hedonik açlığın ve aşırı besin isteğinin azaltılmasında bir seçenek olup, obezitenin hem tedavisi hem de önlenebilmesi için diyetsel yaklaşıma ek olarak yeni bir fikir verebilir.

Anahtar kelimeler: Obezite, sezgisel yeme, hedonik açlık, aşırı beslenme.